Jakie potrawy znajdziesz na wigilijnym stole na Podhalu?
Podhale to region, który przywiązuje niezwykle dużą wagę do tradycji. Nie inaczej jest w Wigilię Bożego Narodzenia, kiedy to podczas uroczystej kolacji stawia się na stołach znane od pokoleń dania. Czy jest wśród nich oscypek? I jakie wigilijne potrawy jada się na Podhalu? Sprawdź i poszerz swoje horyzonty kulinarne!
Spis treści
- Boże Narodzenie w sercu Podhala
- Wigilijne pierogi z bryndzą
- Wegetariańskie gołąbki
- Tradycyjne kołoce z serem
- Zamów sery góralskie już dziś!
Boże Narodzenie w sercu Podhala
Tradycyjna kuchnia podhalańska jest prosta oraz dominują w niej lokalne, łatwo dostępne składniki. Dlatego, wigilijne dania nie są skomplikowane. W wielu z nich znajdziesz ziemniaki oraz podhalańskie sery, takie jak choćby bryndza. Co ciekawe, potrawy, które są podawane współcześnie, często są przygotowywane zgodnie z recepturami przekazywanymi z pokolenia na pokolenie.
Jaka Wigilia, taki cały rok – dawniej na Podhalu bardzo poważnie podchodziło się do tego powiedzenia. Z tego powodu z ogromnym zaangażowaniem pielęgnowało się zwyczaje, które miały zagwarantować pomyślność przez następny rok. Jednym z najważniejszych było okadzanie zwierząt hodowlanych święconym zielem (wierzono, że to ochroni je przed chorobami). Tego dnia nie wolno było też wynosić czegokolwiek z domu, co z kolei zapobiegało niedostatkom. Zakazane czynności to również szycie i prasowanie (podobnie jak w Wielki Piątek i Dzień Zaduszny).
Wigilia na Podhalu to także dzień ścisłego postu. Mieszkańcy tego regionu bardzo surowo podchodzą do obowiązku ograniczenia ilości spożywanego jedzenia. Kiedy jednak już zasiądą do wieczerzy, na stole można odnaleźć mnogość wspaniałych przysmaków, oczywiście (zgodnie z tradycją) bezmięsnych. Wigilijna uczta rozpoczyna się od modlitwy oraz podzielenia się opłatkiem (co ciekawe, często dodaje się do niego miód). Następnie na stole pojawiają się potrawy, w których dominują lokalnie uprawiane warzywa (kapusta, fasola, ziemniaki) i sery (np. oscypek). Są to m.in.:
- barszcz z fasolą, postna kwaśnica lub zupa grzybowa,
- bukty (kopytka),
- moskole (pieczone placki),
- kłóty (kapusta z ziemniakami),
- smażony pstrąg,
- kluski z makiem.
Jakimi jeszcze przysmakami kusi podhalańska Wigilia? Poniżej znajdziesz proste w przygotowaniu potrawy, które możesz zaserwować u siebie w domu. Wystarczy, że zaopatrzysz się w sery góralskie oraz będziesz postępować zgodnie z instrukcjami.
Wigilijne pierogi z bryndzą
Kiedy w całej Polsce królują uszka oraz pierogi z kapustą i grzybami, na Podhalu podaje się wigilijny klasyk z nieco innym farszem. Główną rolę gra w nim bryndza, czyli góralski biały ser. Jak przygotować takie pierogi?
Ciasto:
- 2 szklanki mąki,
- pół łyżeczki soli,
- 5 łyżek oleju,
- 3/4 szklanki ciepłego mleka.
Farsz:
- 220 g podhalańskiej bryndzy,
- 500 g ugotowanych ziemniaków,
- 2 cebule pokrojone w kostkę i podsmażone na oleju rzepakowym,
- sól i pieprz do smaku.
Połącz wszystkie składniki na ciasto i zagnieć, aż stanie się elastyczne i miękkie. Następnie zawiń je w folię i zostaw w lodówce na pół godziny. Zabierz się za farsz: ziemniaki i ser bryndza wymagają rozdrobnienia (np. praską) i połączenia z przestudzoną cebulą oraz przyprawami. Ciasto rozwałkuj na cienki placek i powycinaj kółeczka szklanką. Na środek każdego nałóż sporą ilość farszu i sklej, formując pierogi. Zagotuj w garnku wodę z dodatkiem soli. Kiedy zacznie wrzeć, ostrożnie włóż do środka pierogi. Gotuj je ok. 4 minuty od momentu wypłynięcia.
Wegetariańskie gołąbki
Gołąbki na Wigilii? Oczywiście, o ile przygotujesz je w wersji wegetariańskiej. Tutaj także warto wykorzystać sery góralskie, najlepiej białe, jak bryndza. Składniki to zaś:
- 1 kapusta włoska,
- 200 g kaszy gryczanej,
- 2 białe cebule,
- kilka suszonych grzybów,
- 250 g bryndzy,
- sól i pieprz do smaku.
Sparz kapustę: natnij liście u podstawy i zanurz je w garnku z gotującą się wodą na kilka minut. Ugotuj kaszę, podsmaż cebulę i namocz grzyby. Połącz w misce ser, kaszę, cebulę, grzyby i przyprawy. Po ich dokładnym wymieszaniu możesz zabrać się za zawijanie gołąbków (mają przypominać te klasyczne, mięsne). Umieść gołąbki w garnku, zalej wodą i duś przez ok. godzinę.
Tradycyjne kołoce z serem
Podhalańskie dania wigilijne to nie tylko wytrawne sery jak np. oscypek. Podczas kolacji nie może zabraknąć kołocy z serem, czyli drożdżowych bułeczek z serem i rodzynkami. Do przygotowania ciasta potrzebne będą:
- 1 kg mąki,
- 2,5 szklanki mleka,
- 2 jajka,
- 8 łyżek cukru,
- 50 g drożdży,
- 2 łyżki roztopionego masła,
- szczypta soli.
Wykonaj rozczyn z drożdży, 4 łyżek mleka, łyżki cukru i 2 łyżek mąki. Po upływie 20 minut, kiedy wyrośnie, dodaj rozczyn do reszty składników i wyrabiaj ciasto drożdżowe przez ok. kwadrans. Odstaw na 1,5 godz. i poczekaj, aż ciasto podwoi objętość.
Farsz:
- 500 g tłustego twarogu,
- 100 g ugotowanych ziemniaków,
- 1 jajko,
- 1,5 łyżki śmietany,
- pół szklanki cukru,
- garść rodzynek.
Połącz składniki na farsz. Ciasto rozwałkuj na podłużny placek. Posmaruj je serową masą i zwiń na kształt okrągłego świderka. Zostaw do wyrośnięcia na kolejne 40 min, a następnie piecz 50 min w piekarniku nagrzanym do 180 stopni.
Zamów sery góralskie już dziś!
Góralska Wigilia zachwyca wspaniałymi zapachami i niezwykłymi smakami. Chcesz, aby podhalańskie specjały znalazły się także na Twoim stole? Zaopatrz się w tradycyjne produkty góralskie od Bacówki Zakopiańczyk. Oscypek w różnorodnej odsłonie, bundz, bryndza, korbacze, a także pyszne przetwory oczarują Twoich bliskich. Zamów je do swojego domu i pokochaj podhalańską kuchnię!